Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Юimdi de Эsrail-Filistin. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Bьtьn tьrlere saygэm var. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. . Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Bunlarsэz yapamam. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Enstrьman црrenmek зaba ister. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. . Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. . Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Bana "Sen kemana" dediler. Beni onun yanэna verdiler. Ne gelen oldu ne de giden. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Эnюallah dьzelir. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Dr. Beni зok etkiledi. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. . Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Цrneрin bakkala giderken. "Hani юarkэ"" diye sordum. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. O rahatsэz oluyordu. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Onlarla iftihar ediyorum. Saim Akзэl. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Kitap ve gazete okumayэ da. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Tiyatroda, operada, sinemada. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Эntihara kadar gidebilirdim. . ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Orada doрdum. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. . . Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Borusan bunlardan biridir. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. . Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. O da kabul etti. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Okul Эstanbul'daydэ. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. . Mecburen keman црrenmeye baюladэm.

Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Enstrьman црrenmek зaba ister. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. O da kabul etti. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. . . Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Orada doрdum. Onlarla iftihar ediyorum. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. . Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. . Bana "Sen kemana" dediler. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. O rahatsэz oluyordu. . Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Bьtьn tьrlere saygэm var. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. . Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Beni onun yanэna verdiler. Borusan bunlardan biridir. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. . Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Юimdi de Эsrail-Filistin. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. . 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. . Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Saim Akзэl. Ne gelen oldu ne de giden. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. "Hani юarkэ"" diye sordum. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Цrneрin bakkala giderken. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Tiyatroda, operada, sinemada. Dr. Эntihara kadar gidebilirdim. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Эnюallah dьzelir. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Bunlarsэz yapamam. Beni зok etkiledi. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Okul Эstanbul'daydэ. Kitap ve gazete okumayэ da. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm.